ایران سرزمین گنج های گمشده

ما در این وبلاگ سعی میکنیم که با الهام گرفتن از اگاهیهای گذشتگان وبا بهره گرفتن از دانش باستان سناسی به شناخت اثار ونمادهای بجا مانده از انان بپردازیم ونااگاهانه اثار ارزشمندملی را بخاطر خرافه گویی بعضیها که از این دانش بی بهره مانده اند را نابود نسازیم

ایران سرزمین گنج های گمشده

ما در این وبلاگ سعی میکنیم که با الهام گرفتن از اگاهیهای گذشتگان وبا بهره گرفتن از دانش باستان سناسی به شناخت اثار ونمادهای بجا مانده از انان بپردازیم ونااگاهانه اثار ارزشمندملی را بخاطر خرافه گویی بعضیها که از این دانش بی بهره مانده اند را نابود نسازیم

آشنایی با قطعات الکترونیکی به ساده ترین زبان


آشنایی با قطعات الکترونیکی

ترانزیستور زمانی که ساخت شده دگرگونی در الکترونیک کرد به طور که حجم و وزن مدارات اللکترونیک به طور چشم گیری کاهش یافت.

ترانزیستور چیست؟

ترانزیستور در سال 1947 در آزمایشگاه های بل هنگام تحقیق برای تقویت کننده های بهتر و یافتن جایگزینی بهتر برای رله های مکانیکی اختراع شد.لوله های خلاء، صوت و موسیقی را در نیمه اول قرن بیستم تقویت کرده بودنداما توان زیادی مصرف می کردند و سریعا می سوختند . شبکه های تلفن نیز به صد ها هزار رله مکانیکی برای اتصال مدارات به همدیگر نیاز داشتند تا شبکه بتواند سر پا بایستد و چون این رله های مکانیکی بودند لازم بود برای عملکرد مطلوب همیشه تمیز باشند .در نتیجه نگه داری و سرویس آنها مشکل و پر هزینه بود. با ظهور ترانزیستور قیمت ها نسبت به زمان استفاده از لامپ خلاء شکسته شد و بهبودی زیادی در کیفیت شبکه های تلفن حاصل گردید

ترانزیستور

 را معمولاً به عنوان یکی از قطعات الکترونیک می‌‌شناسند. ترانزیستور یکی از ادوات حالت جامد است که از مواد نیمه رسانایی مانند سیلیسیم (سیلیکان) ساخته می‌شود. ترانزیستور از 3 پایه تشکیل شده بیس ، امیتر ، کلکتور  نام گذاری می شود

کاربرد

ترانزیستور هم در مدارات الکترونیک آنالوگ و هم در مدارات الکترونیک دیجیتال کاربردهای بسیار وسیعی دارد. در آنالوگ می‌توان از آن به عنوان تقویت کننده یا تنظیم کننده ولتاژ (رگولاتور) و ... استفاده کرد. کاربرد ترانزیستور در الکترونیک دیجیتال شامل مواردی مانند پیاده سازی مدار منطقی، حافظه، سوئیچ کردن و ... می‌شود.به جرات می توان گفت که ترانزیستور قلب تپنده الکترونیک است.

انواع

دو دسته مهم از ترانزیستورها BJT (ترانزیستور دوقطبی پیوندی) (Bypolar Junction Transistors) و FET (ترانزیستور اثر میدان) (Field Effect Transistors) هستند. ترانزیستورهای اثزمیدان یا FET‌ها نیز خود به دو دسته ی ترانزیستور اثر میدان پیوندی(JFET) و MOSFET‌ها (Metal Oxide SemiConductor Field Effect Transistor) تقسیم می‌شوند.

ترانزیستور چگونه کار می کند؟

ترانزیستور کاربرد های زیادی دارد اما دو کاربرد پایه ای آن به عنوان سوئیچ و استفاده در مدولاسیون است که کاربرد دومی بیشتر به عنوان تقوت کننده مورد نظر است.

این دو کاربرد ترانزیستور را می توان اینگونه توضیح داد :
سوئیچ همان کلید است مثل کلید چراغ خواب اتاقتان .دارای دو حالت روشن و خاموش است با قرار دادن کلید در حالت روشن چراغ اتاقتان روشن می شود و با قراردادن کلید در حالت خاموش چراغ خاموش می شود . بله به همین سادگی ! کاربرد ترانزیستور هم به عنوان سوئیچ به همن صورت است.
اما کاربرد تقویت کنندگی آن را می توان بدین صورت توضیح داد :
چراغ خواب نور کمی دارد اما اگر بتوان این نور را چنان زیاد کرد که تمام اتاق را روشن کند آنوقت عمل تقویت کنندگی صورت گرفته است.

فرق بین سوئیچینگ به وسیله ترانزیستور و به وسیله کلید برق! سرعت بسیار زیاد ترانزیستور است که می توان گاهی آن را در مقایسه با کلید آنی در نظر گرفت(صد ها هزار برابر و شاید میلیونها بار سریعتر).و اینکه ترانزیستور را می توان به دیگر منابع الکترونیکی متصل کرد مثلا به میکروفن به منبع سیگنال و حتی به یک ترانزیستور دیگر ....
ترانزیستور از عناصری به نام نیمه هادی مانند سیلیکون و ژرمانیوم ساخته می شود نیمه هادی ها جریان الکتریسیته را نسبتا خوب( – اما نه به اندازه ای خوب که رسانا خوانده شوند مانند مس و آلومنیوم و تقریبا بد اما نه به اندازه ای که عایق نامگذاری شوند مانند شیشه) هدایت می کنند به همین دلیل به آنها نیمه هادی می گویند.
عمل جادویی که ترانزیستور می تواند انجام دهد اینست که می تواند مقدار هادی بودن خود را تغییر دهد . هنگامی که لازم است یک هادی باشد می تواند هدایت خوبی دشته باشد و هنگامی که لازم است تا به عنوان عایق عمل کند جریان بسیار کمی را از خود عبور می دهد که می توان آن را ناچیز شمرد.
نیمه هادی ها در مقابل الکتریسیته عملکرد جالبی دارند یک قطعه از یک عنصر نیمه هادی را بین دو قطع از یک عنصر نیمه هادی دیگر قرار دهید.جریان کم قطعه وسطی قادر است که جریان دو قطعه ی دیگر را کنترل کند. جریان کمی که از قطعه ی وسطی می گذرد برای مثال می تواند یک موج رادیوئی یا جریان خروجی از یک ترانزیستور دیگر باشد .حتی اگر جریان ورودی بسیار ضعیف هم باشد( مثلا یک سیگنال رادیوئی که مسافت زیادی را طی کرده و از رمق افتاده است!) ترانزیستور می تواند جریان قوی مدار دیگری را که به آن وصل است کنترل کند. به زبان ساده ترانزیستور رفتار جریان خروجی از روی رفتار جریان ورودی تقلید می کند.نتیجه می تواند یک سیگنال تقوت شده و پرتوان رادیوئی باشد.

اعمال ولتاژ با پلاریته موافق باعث عبور جریان از یک پیوند PN می شود و چنانچه پلاریته ولتاژتغییر کند
جریانی از مدار عبور نخواهد کرد.

اگر ساده بخواهیم به موضوع نگاه کنیم عملکرد یک ترانزیستور را می توان تقویت جریان دانست. مدار منطقی کوچکی را در نظر بگیرید که تحت شرایط خاص در خروجی خود جریان بسیار کمی را ایجاد می کند. شما بوسیله یک ترانزیستور می توانید این جریان را تقویت کنید و سپس از این جریان قوی برای قطع و وصل کردن یک رله برقی استفاده کنید.

موارد بسیاری هم وجود دارد که شما از یک ترانزیستور برای تقویت ولتاژ استفاده می کنید. بدیهی است که این خصیصه مستقیما" از خصیصه تقویت جریان این وسیله به ارث می رسد کافی است که جریان وردی و خروجی تقویت شده را روی یک مقاومت بیندازیم تا ولتاژ کم ورودی به ولتاژ تقویت شده خروجی تبدیل شود.

جریان ورودی ای که که یک ترانزیستور می تواند آنرا تقویت کند باید حداقل داشته باشد. چنانچه این جریان کمتر از حداقل نامبرده باشد ترانزیستور در خروجی خود هیچ جریانی را نشان نمی دهد. اما به محض آنکه شما جریان ورودی یک ترانزیستور را به بیش از حداقل مذکور ببرید در خروجی جریان تقویت شده خواهید دید. از این خاصیت ترانزیستور معمولا" برای ساخت سوییچ های الکترونیکی استفاده می شود.


از لحاظ ساختاری می توان یک ترانزیستور را با دو دیود مدل کرد.

همانطور که در مطلب قبل (اولین ترانزیستورها) اشاره کردیم ترانزیستورهای اولیه از دو پیوند نیمه هادی تشکیل شده اند و بر حسب آنکه چگونه این پیوند ها به یکدیگر متصل شده باشند می توان آنها را به دو نوع اصلی PNP یا NPN تقسیم کرد. برای درک نحوه عملکرد یک ترانزیستور ابتدا باید بدانیم که یک پیوند (Junction) نیمه هادی چگونه کار می کند.

در شکل اول شما یک پیوند نیمه هادی از نوع PN را مشاهده می کنید. که از اتصال دادن دو قطعه نیمه هادی P و N به یکدیگر درست شده است. نیمه هادی های نوع N دارای الکترونهای آزاد و نیمه هادی نوع P دارای تعداد زیادی حفره (Hole) آزاد می باشند. بطور ساده می توان منظور از حفره آزاد را فضایی دانست که در آن کمبود الکترون وجود دارد.

اگر به این تکه نیمه هادی از خارج ولتاژی بصورت آنچه در شکل نمایش داده می شود اعمال کنیم در مدار جریانی برقرار می شود و چنانچه جهت ولتاژ اعمال شده را تغییر دهیم جریانی از مدار عبور نخواهد کرد (چرا؟).

این پیوند نیمه هادی عملکرد ساده یک دیود را مدل می کند. همانطور که می دانید یکی از کاربردهای دیود یکسوسازی جریان های متناوب می باشد. از آنجایی که در محل اتصال نیمه هادی نوع N به P معمولآ یک خازن تشکیل می شود پاسخ فرکانسی یک پیوند PN کاملآ به کیفیت ساخت و اندازه خازن پیوند بستگی دارد. به همین دلیل اولین دیودهای ساخته شده توانایی کار در فرکانسهای رادیویی - مثلآ برای آشکار سازی - را نداشتند.

معمولآ برای کاهش این خازن ناخاسته، سطح پیوند را کاهش داده و آنرا به حد یک نقطه می رسانند.

 

سیم پیچ

سیم پیچ به طور ساده یک سیم هادی معمولی است که پیچانده شده است . مقاومت اهمی سیم پیچ را در اغلب موارد می توان صفر فرض نمود و بنابر این با عبور جریان dc سیم پیچ مانند یک هادی عمل کرده و عکس العملی ندارد . (ولتاژ دو سر آن صفر است) اما چنانچه جریان عبوری بخواهد تغییر نماید . سیم پیچ با تغییر جریان مخالفت نموده و این مخالفت به صورت ایجاد ولتاژی به نام ولتاژ القائی بروز نماید. و اصولاَ این خاصیت خودالقائی سیم پیچ می نامیم.
هرگاه از سیمی جریان عبور کند اطراف سیم میدان مغناطیسی ایجاد می شود . در سال 1824 دانشمندی به نام اورستد دریافت که هرگاه قطب نمائی به سیم حامل جریان نزدیک شود عقربه منحرف می شود . و اثبات این موضوع است که اطراف سیم حامل جریان میدان مغناطیسی وجود دارد . تجمع براده ها در نزدیکی سیم بیشتر بوده به این معنی که شدت میدان مغناطیسی ایجاد شده در نزدیکی سیم بیشتر است . و هر چه از سیم دورتر شویم میدان مغناطیسی ضعیف تر می شود.

 شارژ و دشارژ

همانند خازن سیم پیچ هم قابلیت شارژ و دشارژ دارد. با این فرق که انرژی در سیم پیچ به صورت الکترو مغناطیسی ذخیره می شود. در صورتی که انرژی ذخیره شده در خازن از نوع الکترواستاتیکی است

 

دیود نوری

قطعات دو پایانه طراحی شده برای پاسخ به جذب فوتون ، دیودهای نوری نامیده می‌شوند. برخی از دیودهای نوری سرعت پاسخ و حساسیت بسیار بالایی دارند. از آنجایی که ‌الکترونیک نوین علاوه بر سیگنالهای الکتریکی اغلب دارای سیگنالهای نوری نیز می‌باشد، دیودهای نوری نقش مهمی ‌را به عنوان قطعات الکترونیک ایفا می‌کنند. غالبا از قطعات پیوندی برای بهبودی سرعت پاسخ و حساسیت آشکارسازهای نوری یا تابشهای پر انرژی استفاده می‌شود.

آشکارسازهای نوری

یک چنین قطعه‌ای برای اندازه گیری سطوح روشنایی یا تبدیل سیگنالهای نوری متغیر با زمان به سیگنالهای الکتریکی وسیله‌ای مناسب است. در بیشتر آشکارسازهای نوری سرعت پاسخ آشکارساز بسیار مهم است. مرحله نفوذ حاملین بار امری زمان‌بر است و باید در صورت امکان حذف شود. پس مطلوب است که پهنای ناحیه تهی به ‌اندازه کافی بزرگ باشد تا اکثر فوتون‌ها به‌جای نواحی خنثی n و p در درون ناحیه تهی جذب شوند. وقتی که یک EHP در ناحیه تهی بوجود آید، میدان الکتریکی ، الکترون را به طرف n و حفره را به طرف p می‌کشد. چون این رانش حاملین بار در زمان کوتاهی رخ می‌دهد، پاسخ دیود نوری می‌تواند بسیار سریع باشد. هنگامی ‌که حاملین بار عمدتا در ناحیه تهی w ایجاد شوند، به آشکارساز یک دیود نوری لایه تهی گفته می‌شود. اگر w پهن باشد، اکثر فوتونهای تابشی در ناحیه تهی جذب خواهند شد. w پهن منجر به کاهش ظرفیت پیوند شده و در نتیجه ثابت زمانی مدار آشکارساز را کاهش می‌دهد.

کاربرد دیود نوری

کاربرد باتریهای خورشیدی محدود به فضای دور نیست. حتی با تضعیف شدت تابش خورشید توسط جو می‌توان توسط این باتریها توان مفیدی را برای کاربردهای زمینی بدست آورد. یک باتری خوش ساخت از سیلیسیوم می‌تواند دارای بازده خوب در تبدیل انرژی الکتریکی باشد.  

خازن چیست و کارکرد آن چگونه است؟
خازن ها انرژی الکتریکی را نگهداری می کنند و به همراه مقاومت ها ، در مدارات تایمینگ استفاده می شوند . همچنین از خازن ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می شود . از خازن ها در مدارات بعنوان ***** هم استفاده می شود . زیرا خازن ها به راحتی سیگنالهای غیر مستقیم AC را عبور می دهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم DC می شوند .
ظرفیت :
ظرفیت معیاری برای اندازه گیری توانائی نگهداری انرژی الکتریکی است . ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است . واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است . 1 فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا می باشد . بنابراین استفاده از واحدهای کوچکتر نیز در خازنها مرسوم است . میکروفاراد µF ، نانوفاراد nF و پیکوفاراد pF واحدهای کوچکتر فاراد هستند .
µ means 10-6 (millionth), so 1000000µF = 1F
n means 10-9 (thousand-millionth), so 1000nF = 1µF
p means 10-12 (million-millionth), so 1000pF = 1nF
انواع مختلفی از خازن ها وجود دارند که میتوان از دو نوع اصلی آنها ، با پلاریته ( قطب دار ) و بدون پلاریته ( بدون قطب ) نام برد .
 

خازنهای قطب دار :
الف - خازن های الکترولیت
در خازنهای الکترولیت قطب مثبت و منفی بر روی بدنه آنها مشخص شده و بر اساس قطب ها در مدارات مورد استفاده قرار می گیرند . دو نوع طراحی برای شکل این خازن ها وجود دارد . یکی شکل اَکسیل که در این نوع پایه های یکی در طرف راست و دیگری در طرف چپ قرار دارد و دیگری رادیال که در این نوع هر دو پایه خازن در یک طرف آن قرار دارد . در شکل نمونه ای از خازن اکسیل و رادیال نشان داده شده است .

در خازن های الکترولیت ظرفیت آنها بصورت یک عدد بر روی بدنه شان نوشته شده است . همچنین ولتاژ تحمل خازن ها نیز بر روی بدنه آنها نوشته شده و هنگام انتخاب یک خازن باید این ولتاژ مد نظر قرار گیرد . این خازن ها آسیبی نمی بینند مگر اینکه با هویه داغ شوند .

ب - خازن های تانتالیوم

خازن های تانتالیم هم از نوع قطب دار هستند و مانند خازنهای الکترولیت معمولاً ولتاژ کمی دارند . این خازن ها معمولاً در سایز های کوچک و البته گران تهیه می شوند و بنابراین یک ظرفیت بالا را در سایزی کوچک را ارائه می دهند .
در خازنهای تانتالیوم جدید ، ولتاژ و ظرفیت بر روی بدنه آنها نوشته شده ولی در انواع قدیمی از یک نوار رنگی استفاده می شود که مثلا دو خط دارد ( برای دو رقم ) و یک نقطه رنگی برای تعداد صفرها وجود دارد که ظرفیت بر حست میکروفاراد را مشخص می کنند . برای دو رقم اول کدهای استاندارد رنگی استفاده می شود ولی برای تعداد صفرها و محل رنگی ، رنگ خاکستری به معنی × 0.01 و رنگ سفید به معنی × 0.1 است . نوار رنگی سوم نزدیک به انتها ، ولتاژ را مشخص می کند بطوری که اگر این خط زرد باشد 3/6 ولت ، مشکی 10 ولت ، سبز 16 ولت ، آبی 20 ولت ، خاکستری 25 ولت و سفید 30 ولت را نشان می دهد .برای مثال رنگهای آبی - خاکستری و نقطه سیاه به معنی 68 میکروفاراد است .
آبی - خاکستری و نقطه سفید به معنی 8/6 میکروفاراد است .

خازنهای بدون قطب :
خازن های بدون قطب معمولا خازنهای با ظرفیت کم هستند و میتوان آنها را از هر طرف در مدارات مورد استفاده قرار داد . این خازنها در برابر گرما تحمل بیشتری دارند و در ولتاژهای بالاتر مثلا 50 ولت ، 250 ولت و ... عرضه می شوند .
                                      
پیدا کردن ظرفیت این خازنها کمی مشکل است چون انواع زیادی از این نوع خازنها وجود دارد و سیستم های کد گذاری مختلفی برای آنها وجود دارد . در بسیاری از خازن ها با ظرفیت کم ، ظرفیت بر روی خازن نوشته شده ولی هیچ واحد یا مضربی برای آن چاپ نشده و برای دانستن واحد باید به دانش خودتان رجوع کنید . برای مثال بر 1/0 به معنی 0.1µF یا 100 نانوفاراد است . گاهی اوقات بر روی این خازنها چنین نوشته می شود ( 4n7 ) به معنی 7/4 نانوفاراد . در خازن های کوچک چنانچه نوشتن بر روی آنها مشکل باشد از شماره های کد دار بر روی خازن ها استفاده می شود . در این موارد عدد اول و دوم را نوشته و سپس به تعداد عدد سوم در مقابل آن صفر قرار دهید تا ظرفیت بر حسب پیکوفاراد بدست اید . بطور مثال اگر بر روی خازنی عدد 102 چاپ شده باشد ، ظرفیت برابر خواهد بود با 1000 پیکوفاراد یا 1 نانوفاراد .
کد رنگی خازن ها :
در خازن های پلیستر برای سالهای زیادی از کدهای رنگی بر روی بدنه آنها استفاده می شد . در این کد ها سه رنگ اول ظرفیت را نشان می دهند و رنگ چهارم تولرانس ا نشان می دهد .
برای مثال قهوه ای - مشکی - نارنجی به معنی 10000 پیکوفاراد یا 10 نانوفاراد است .
خازن های پلیستر امروزه به وفور در مدارات الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرند . این خازنها در برابر حرارت زیاد معیوب می شوند و بنابراین هنگام لحیمکاری باید به این نکته توجه داشت .
 
 
کد رنگی خازن ها :

در خازن های پلیستر برای سالهای زیادی  از کدهای رنگی بر روی بدنه آنها استفاده می شد . در این کد ها سه رنگ اول ظرفیت را نشان می دهند و رنگ چهارم تولرانس ا نشان می دهد .

برای مثال قهوه ای - مشکی - نارنجی به معنی 10000 پیکوفاراد یا 10 نانوفاراد است .

خازن های پلیستر امروزه به وفور در مدارات الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرند . این خازنها در برابر حرارت زیاد معیوب می شوند و بنابراین هنگام لحیمکاری باید به این نکته توجه داشت .

 

            

کد رنگی خازنها

رنگ

شماره

سیاه

0

قهوه ای

1

قرمز

2

نارنجی

3

زرد

4

سبز

5

آبی

6

بنفش

7

خاکستری

8

سفید

9

خازن ها با هر ظرفیتی وجود ندارند . بطور مثال خازن های 22 میکروفاراد یا 47 میکروفاراد وجود دارند ولی خازن های 25 میکروفاراد یا 117 میکروفاراد وجود ندارند .

دلیل اینکار چنین است :

فرض کنیم بخواهیم خازن ها را با اختلاف ظرفیت ده تا ده تا بسازیم . مثلاً 10 و 20 و 30 و . . . به همین ترتیب . در ابتدا خوب بنظر می رسد ولی وقتی که به ظرفیت مثلاً 1000 برسیم چه رخ می دهد ؟

مثلاً 1000 و 1010 و 1020 و . . . که در اینصورت اختلاف بین خازن 1000 میکروفاراد با 1010 میکروفاراد بسیار کم است و فرقی با هم ندارند پس این مسئله معقول بنظر نمی رسد .

برای ساختن یک رنج محسوس از ارزش خازن ها ، میتوان برای اندازه ظرفیت از مضارب استاندارد 10 استفاده نمود . مثلاً 7/4 - 47 - 470 و . . .  و یا  2/2 - 220 - 2200 و . . .

 
مقاومت الکتریکی
یک مقاومت ایده‌ال عنصری است با یک مقاومت الکتریکی که صرفنظر از ولتاژ اعمالی به دو سرش یا جریان الکتریکی عبوری از آن ، ثابت می‌ماند. اما بدلیل اینکه مقاومتهای جهان واقعی نمی‌توانند این شرایط ایده‌ال را برآورده سازند، آنها را بگونه‌ای طراحی می‌کنند که در برابر تغییرات دما و دیگر عوامل محیطی ، نوسانات کمی در مقاومت الکتریکی شان ایجاد شود. مقاومتها ممکن است که ثابت یا متغییر باشند. مقاومتهای متغیر پتانسیومتر یا رئوستا نیز خوانده می‌شوند و این اجازه را می‌دهند که مقاومت وسیله توسط تنظیم یک میله یا لغزش یک ابزار کنترلی ، تغییر کند.

img/daneshnameh_up/d/d9/Moghavematha.jpg




برخی از مقاومتها بلند و نازک هستند و ماده مقاوم حقیقی در وسط آنها قرار دارد و یک پایه هادی در هر انتهای آن نصب شده است. به این مقاومت بسته محوری گفته می‌شود. تصویر سمت راست یک ردیف از مقاومتهایی را نشان می‌دهد که عموما در یک بسته بندی قرار داده می‌شوند. مقاومتهای استفاده شده در کامپیوترها و دیگر وسایل ، نوعا خیلی کوچکتراند و اغلب در بسته‌های با پایه سطحی (فن آوری پایه سطحی) بدون سیمهای رابط بکار می‌روند. مقاومتهای با توان بالاتر را در بسته‌های محکمتری قرار می‌دهند و بگونه‌ای طراحی شده‌اند که گرما را بطور موثری از بین ببرند، اما تمامی آنها دارای همان ساختار قبلی مقاومتها هستند.

مقاومتها به عنوان بخشی از
شبکه‌های الکتریکی بکار می‌روند و در علم میکرو الکترونیک و ابزارهای نیمه هادی شرکت دارند. اندازه گیری دقیق یک مقاومت بصورت نسبت ولتاژ به جریان است و واحد آن در دستگاه SI، اهم است. یک عنصر دارای مقاومت 1 اهم است اگر یک ولتاژ 1 ولتی دو سر عنصر منجر به یک جریان 1 آمپر شود که معادل جریان یک کولمب بار الکتریکی (تقریبا 6.242506 X 10 18 الکترون) در ثانیه در جهت مخالف است.

یک جسم فیزیکی نوعی مقاومت است. اکثر
فلزات، مواد هادی هستند و در برابر جریان الکتریسته مقاومت کمی دارند. بدن انسان ، یک تکه پلاستیک ، یا حتی یک خلا دارای مقاومتهایی هستند که قابل اندازه گیری است. موادی که دارای مقاومتهای بسیار بالایی هستند عایق نامیده می‌شوند.

img/daneshnameh_up/d/d1/Moghavemat.jpg




رابطه بین ولتاژ ، جریان و مقاومت در یک جسم توسط یک معادله ساده که از قانون اهم گرفته شده و اغلب با آن اشتباه می‌شود، بیان می‌شود:
V = IR

که در آن V ولتاژ دو سر مقاومت بر حسب ولت ، I جریان عبور کننده از مقاومت بر حسب آمپر و R مقدار مقاومت بر حسب اهم است. اگر V و I دارای یک رابطه خطی باشند که به مفهوم ثابت بودن R در یک محدوده است، آنگاه این ماده در آن محدوده اهمی خوانده می‌شود. یک مقاومت ایده آل دارای مقاومت ثابت در تمامی فرکانسها و مقادیر ولتاژ و جریان است. مواد ابر رسانا در دماهای بسیار پایین دارای مقاومت صفر هستند. عایقها ( نظیر آزمایشهای مربوط به هوا ، الماس ، یا مواد غیر هادی) ممکن است دارای مقاومتهایی بسیار بالا (اما نه بینهایت) باشند. لکن تحت ولتاژهای به میزان کافی زیاد، دچار شکست می شوند و جریان بزرگی را از خود عبور می‌دهند.

مقاومت یک عنصر را می‌توان از مشخصه‌های فیزیکی آن محاسبه کرد. مقاومت با طول عنصر و مقاومت ویژه (یک خاصیت فیزیکی ماده) آن بطور مستقیم متناسب است و با سطح مقطع آن رابطه عکس دارد. معادله محاسبه مقاومت یک بخش ماده مانند زیر است:
R = rL/A

که در آن r مقاومت ویژه ماده ، L طول و A مساحت سطح مقطع است. این معادله را می‌توان برای موادی که از نظر شکل پیچیده‌ترند، بصورت انتگرالی نیز نوشت. اما این فرمول ساده برای سیمهای استوانه‌ای و اغلب هادیهای عمومی قابل استفاده است. این مقدار می‌تواند در فرکانسهای بالا به علت اثر پوستی ، که سطح مقطع در دسترس را کاهش می‌دهد، تغییر کند. مقاومتهای استاندارد را در مقادیری از چند میلی اهم تا حدود یک گیگا اهم به فروش می‌رسانند. تنها محدوده مشخصی از مقادیر که مقادیر ترجیح داده شده نام دارند در دسترس هستند.

در عمل ، اجزای گسسته فروخته شده به عنوان مقاومت ، یک مقاومت کامل آنگونه که در بالا تعریف شد، نیستند. مقاومتها معمولا توسط خطایشان (حداکثر تغییرات مورد انتظار نسبت به مقاومت مشخص شده) بیان می‌شوند.
در یک مقاومت با رنگ کد گذاری شده باند منتهی الیه سمت راست. اگر به رنگ نقره‌ای باشد خطای 10 درصد ، اگر به رنگ طلایی باشد خطای 5 درصد ، اگر به رنگ قرمز باشد خطای 2 درصد و اگر به رنگ قهوه‌ای باشد خطای 1 درصد را نشان می‌دهد. مقاومتهای با خطای کمتر هم وجود دارند که مقاومتهای دقیق خوانده می‌شوند.

یک مقاومت دارای حداکثر ولتاژ و جریانی است که فراتر از آنها ، مقاومت ممکن است تغییر کند (در بعضی موارد به شدت) یا از نظر فیزیکی از بین برود (برای مثال بسوزد). اگر چه که برخی از مقاومتها دارای ولتاژ و جریان نامی‌اند، اغلب آنها توسط یک توان فیزیکی حداکثر که توسط اندازه فیزیکی تعیین می‌شود، ارزیابی می‌شوند. عموما توان نامی برای مقاومتهای کامپوزیت کربن و مقاومتهای ورقه فلزی 1.8 وات ، 1.4 وات و 1.2 وات است. مقاومتهای ورق فلزی نسبت به مقاومتهای کربنی در برابر تغییرات دما و گذر زمان پایدارترند.

مقاومتهای بزرگتر قادرند که گرمای بیشتری را بدلیل سطح وسیعترشان از بین ببرند. مقاومتهای سیم پیچی شده و پر شده با شن هنگامی بکار می‌روند که توان نامی بالاتری مانند 20 وات مورد نیاز باشد. بعلاوه تمامی مقاومتهای حقیقی کمی خواص
سلفی و خازنی از خود نشان می‌دهند که رفتار دینامیکی مقاومت ، ناشی از معادله ایده آل آن را تغییر می‌دهد.
هر کدام از مقاومتهای یک ساختار مداری سری و موازی دارای اختلاف پتانسیل (ولتاژ) یکسان هستند.

یک شبکه مقاومتی که ترکیبی از مدارهای سری و موازی است را می‌توان به اجزا کوچکتری تجزیه کرد که یکسان یا غیر یکسانند.
 


img/daneshnameh_up/6/6a/Variableresistor.jpg


مقاومتهای متغیر

مقاومت متغیر مقاومتی است که مقدارش می‌تواند توسط یک حرکت مکانیکی تعیین شود، برای مثال توسط دست تنظیم شود. مقاومتهای متغیر می‌توانند از نوع ارزان و تک دور یا از نوع چند دور با یک عنصر مارپیچی باشند. برخی از آنها حتی دارای نمایشگر مکانیکی تعداد دور نیز هستند. بطور سنتی مقاومتهای متغیر نامطمئن بوده‌اند، چرا که سیم یا فلز خورده یا فرسوده می‌شوند. (یک روش دیگر کنترل که در واقع یک مقاومت نیست اما شبیه آن عمل می‌کند، شامل یک سیستم سنسور فتو الکتریک است که چگالی نوری یک ورقه را اندازه می‌گیرد. بدلیل اینکه سنسور ورقه را لمس نمی‌کند، پوسیدگی رخ نمی‌دهد.)

یک پتانسیومتر نوعی از مقاومتهای متغییر است که بسیار عام است. یکی از استفاده‌های عمومی آن به عنوان کنترل صدا در
تقویت کننده‌های صوتی است. یک واریستور اکسید فلزی ، یا MOV نوع بخصوصی از مقاومت است که دارای دو مقدار مقاومت بسیارمتفاوت است، یک مقاومت بسیار بالا در ولتاژ پایین (زیر ولتاژ راه انداز) و یک مقاومت بسیار کم در ولتاژ بالا (بالاتر از ولتاژ راه انداز). این نوع از مقاومت معمولا برای حفاظت اتصال کوتاه در برقگیر تیر برق خیابانها یا به عنوان یک اسنابر استفاده می‌‌‌شود. یک مقاومت با ضریب دمایی مثبت/PTC یک مقاومت وابسته به دما است که دارای یک ضریب دمایی مثبت است.

وقتی که دما افزایش می‌یابد،
مقاومت هم زیاد می‌شود. PTC ها اغلب در تلویزیونها بصورت سری با سیم پیچ دمغناطیس کننده یافت می‌شوند که یک جرقه جریان کوتاه را از طریق سیم پیچ در هنگام روشن کردن تلویزیون ایجاد می‌کند. یک نسخه تخصصی یک PTC چند سوییچ است که مانند یک فیوز خود تعمیر عمل می‌کند. یک مقاومت با ضریب دمایی منفی/NTC نیز یک مقاومت وابسته به دماست، اما دارای یک ضریب دمایی منفی است. وقتی که دما افزایش می‌یابد مقاومت NTC کاهش می‌یابد. NTC ها عموما در آشکار سازهای دمای ساده و در ابزارهای اندازه گیری بکار می‌روند.

مقاومت الکتریکی

یک مقاومت ایده‌ال عنصری است با یک مقاومت الکتریکی که صرفنظر از ولتاژ اعمالی به دو سرش یا جریان الکتریکی عبوری از آن ، ثابت می‌ماند. اما بدلیل اینکه مقاومتهای جهان واقعی نمی‌توانند این شرایط ایده‌ال را برآورده سازند، آنها را بگونه‌ای طراحی می‌کنند که در برابر تغییرات دما و دیگر عوامل محیطی ، نوسانات کمی در مقاومت الکتریکی شان ایجاد شود. مقاومتها ممکن است که ثابت یا متغییر باشند. مقاومتهای متغیر پتانسیومتر یا رئوستا نیز خوانده می‌شوند و این اجازه را می‌دهند که مقاومت وسیله توسط تنظیم یک میله یا لغزش یک ابزار کنترلی ، تغییر کند.

تشخیص مقدار مقاومت با استفاده از نوارهای رنگی

مقاومتهای توان کم دارای ابعاد کوچک هستند، به همین دلیل مقدار مقاومت و تولرانس را بوسیله نوارهای رنگی مشخص می‌کنند که خود این روش به دو شکل صورت می‌گیرد:
  1. روش چهار نواری
  2. روش پنج نواری
روش اول برای مقاومتهای با تولرانس 2% به بالا استفاده می‌شود و روش دوم برای مقاومتهای دقیق و خیلی دقیق تولرانس کمتر از 2%) استفاده می‌شود. در اینجا به روش اول که معمولتر است می‌پردازیم. به جدول زیر توجه نمائید. هر کدام از این رنگها معرف یک عدد هستند:

0 سیاه
1 قهوه‌ای
2 قرمز
3 نارنجی
4 زرد
5 سبز
6 آبی
7 بنفش
8 خاکستری
9 سفید

دو رنگ دیگر هم روی مقاومتها به چشم می‌خورد: طلایی و نقره‌ای ، که روی یک مقاومت یا فقط طلایی وجود دارد یا نقره‌ای. اگر یک سر مقاومت به رنگ طلایی یا نقره‌ای بود ، ما از طرف دیگر مقاومت ، شروع به خواندن رنگها می‌کنیم. و عدد متناظر با رنگ اول را یادداشت می‌کنیم. سپس عدد متناظر با رنگ دوم را کنار عدد اول می‌نویسیم. سپس به رنگ سوم دقت می‌کنیم. عدد معادل آنرا یافته و به تعداد آن عدد ، صفر می‌گذاریم جلوی دو عدد قبلی( در واقع رنگ سوم معرف ضریب است ). عدد بدست آمده ، مقدار مقاومت برحسب اهم است. که آنرا می‌توان به کیلواهم نیز تبدیل کرد.

ساخت هر مقاومت با خطا همراه است. یعنی ممکن است 5% یا 10% یا 20%خطا داشته باشیم . اگر یک طرف مقاومت به رنگ طلایی بود ، نشان دهنده مقاومتی با خطا یا تولرانس 5 % است و اگر نقره‌ای بود نمایانگر مقاومتی با خطای 10% است.اما اگر مقاومتی فاقد نوار چهارم بود، بی رنگ محسوب شده و تولرانس آن را 20 %در نظر می‌گیریم.

به مثال زیر توجه نمایید:
img/daneshnameh_up/6/67/Moghavemat4.jpg




از سمت چپ شروع به خواندن می‌کنیم. رنگ زرد معادل عدد 4 ، رنگ بنفش معادل عدد 7 ، رنگ قرمز معادل عدد 2 ، و رنگ طلایی معادل تولرانس ٪5 می‌باشد. پس مقدار مقاومت بدون در نظر گرفتن تولرانس ، مساوی 4700 اهم ، یا 4.7 کیلو اهم است و برای محاسبه خطا عدد4700 را ضربدر 5 و تقسیم بر 100 می‌کنیم، که بدست می‌آید: 235
4935 = 235 + 4700

4465 = 235 - 4700

مقدار واقعی مقاومت چیزی بین 4465 اهم تا 4935 اهم می‌باشد.
 

مقدمه

دیودها جریان الکتریکی را در یک جهت از خود عبور می‌‌دهند و در جهت دیگر در مقابل عبور جریان از خود مقاومت بالایی نشان می‌‌دهند. این خاصیت آنها باعث شده بود تا در سالهای اولیه ساخت این وسیله الکترونیکی ، به آن دریچه یا Valve هم اطلاق شود. از لحاظ الکتریکی یک دیود هنگامی عبور جریان را از خود ممکن می‌‌سازد که شما با برقرار کردن ولتاژ در جهت درست (+ به آند و - به کاتد) آنرا آماده کار کنید. مقدار ولتاژی که باعث می‌شود تا دیود شروع به هدایت جریان الکتریکی نماید ولتاژ آستانه یا (forward voltage drop) نامیده می‌شود که چیزی حدود 0.6 تا 0.6 ولت می‌‌باشد.

img/daneshnameh_up/a/ac/diode-2.gif

ولتاژ معکوس

هنگامی که شما ولتاژ معکوس به دیود متصل می‌‌کنید (+ به کاتد و - به آند) جریانی از دیود عبور نمی‌کند، مگر جریان بسیار کمی که به جریان نشتی یا Leakage معرف است که در حدود چند µA یا حتی کمتر می‌‌باشد. این مقدار جریان معمولآ در اغلب مدارهای الکترونیکی قابل صرفنظر کردن بوده و تأثیر در رفتار سایر المانهای مدار نمی‌گذارد. اما نکته مهم آنکه تمام دیودها یک آستانه برای حداکثر ولتاژ معکوس دارند که اگر ولتاژ معکوس بیش از آن شود دیود می‌‌سوزد و جریان را در جهت معکوس هم عبور می‌‌دهد. به این ولتاژ آستانه شکست یا Breakdown گفته می‌شود.

img/daneshnameh_up/6/68/diode-1.gif

دسته بندی دیودها

در دسته بندی اصلی ، دیودها را به سه قسمت اصلی تقسیم می‌‌کنند، دیودهای سیگنال (Signal) که برای آشکار سازی در رادیو بکار می‌‌روند و جریانی در حد میلی آمپر از خود عبور می‌‌دهند، دیودهای یکسو کننده (Rectifiers) که برای یکسو سازی جریانهای متناوب بکار برده می‌‌شوند و توانایی عبور جریانهای زیاد را دارند و بالاخره دیودهای زنر (Zener) که برای تثبیت ولتاژ از آنها استفاده می‌شود.

اختراع دیود پلاستیکی (plastic diode)

محققان فیزیک دانشگاه اوهایو (Ohio State University) توانستند دیود تونل پلیمری اختراع کنند. این قطعه الکترونیکی منجر به ساخت نسل آینده حافظه‌های پلاستیکی کامپیوتری و چیپهای مدارات منطقی خواهد شد. این قطعات کم مصرف و انعطاف پذیر خواهند بود. ایده اصلی از سال 2003 که یک دانشجوی کارشناسی دانشگاه اوهایو ، سیتا اسار ، شروع به طراحی سلول خورشیدی پلاستیکی نمود بوجود آمد. تیم پژوهشی توسط پاول برگر (Paul Berger) ، پروفسور الکترونیک و مهندسی کامپیوتر و همچنین پروفسور فیزیک دانشگاه اوهایو رهبری می‌شود.
 

دید کلی

درست همانطور که ترانزیستور با ارائه انعطاف پذیری ، سادگی و اطمینان پذیری بیشتر نسبت به لامپ خلا انقلابی در الکترونیک ایجاد کرد مدارهای مجتمع نیز کاربردهای تازه‌ای برای الکترونیک بوجود آورده‌اند که بوسیله قطعات مجزا امکان پذیر نموده است مجتمع سازی این امکان را فراهم ساخته که می‌توان مدارهای پیچیده شامل هزاران ترانزیستور ، دیود ، مقاومت و خازن را روی یک تراشه نیمه رسانای جای داد.

انواع مدارهای مجتمع برحسب کاربرد

مدار مجتمع خطی

یک IC خطی عمل تقویت یا سایر اعمال اساسا خطی را روی سیکنالها انجام می‌دهد نمونه‌ای از این مدارهای خطی عبارتند از: تقویت کننده‌های ساده ، تقویت کننده‌های عملیاتی و مدارهای مخابراتی قیاسی

مدار مجتمع دیجیتالی

شامل مدارهای منطقی و حافظه برای کاربرد در کامپیوترها ، حسابگرها ، زیرپرندازه‌ها ، امثال آن می‌باشند تا به حال بیشترین حجم ICها مربوط به حوزه دیجیتالی و به دلیل نیاز زیاد به این مدارها بوده است. از آنجایی که مدارهای دیجیتالی معمولا فقط به عملکرد «قطع و وصل» ترانزیستورها نیاز دارند شرایط طراحی مدارهای دیجیتالی مجتمع اغلب ساده‌تر از مدارهای خطی است.

انواع مدارهای مجتمع برحسب ساخت

مدارهای یکپارچه

مدارهای مجتمعی که بطور کامل روی یک تراشه نیمه رسانا (معمولا سیلسیوم) قرار می‌گیرند مدارهای یکپارچه نامیده می‌شود واژه یکپارچه از لحاظ ادبی به معنای «تک سنگی» بوده و به مفهوم آن است که کل مدار در یک قطعه واحد از نیمه رسانا جا داده می‌شود. مدارهای یکپارچه دارای این مزیت هستند که تمام عناصر در یک ساختار منفرد و محکم و با امکان تولید گروهی قرار می‌گیرند یعنی صدها مدار مشابه را می‌توان بطور همزمان روی یک پولک: S ساخت.

مدارهای آمیخته

هر گونه الحاقاتی به نمونه نیمه رسان مانند لایه‌های عایق کننده و الگوهای فلز کاری در سطح تراشه انجام می‌پذیرد. یک مدار آمیخته می‌تواند دارای یک یا چند مدار یکپارچه یا ترانزیستورهای جداگانه باشد که به همراه اتصالات داخلی مناسب به یک بستر با مقاومت‌ها ، خازنها ، و سایر عناصر مداری پیوند شده باشند. مدارهای آمیخته با داشتن عایق عالی بین عناصر امکان استفاده از مقاومت‌ها و خازنهای دقیق را فراهم می‌سازند.
تکنولوژی مورد استفاده در هنگام ساخت مقاومت و... بیرون تراشه SI

فرآیند لایه نازک

تکنولوژی لایه نازک از دقت و کوچک سازی بیشتری برخورد بوده و عموما در جایی که فضا اهمیت دارد ترجیح داده می‌شود الگوهای اتصال بندی و مقاومت‌های لایه - نازک را می‌توان به روش خلا روی یک بستر سرامیکی شیشه‌ای یا لعابی نشاند. ساخت خازنها در روشهای لایه - نازک از طریق نشاندن یک لایه عایق بین دو لایه فلزی بین دو لایه فلزی یا با اکسید کردن سطح یک لایه و سپس نشاندن لایه دوم روی آن صورت می‌گیرد.

فرآیند لایه ضخیم

مقاومت‌ها ، الگوهای اتصالات داخلی روی یک بستر سرامیکی به روش سیلک - اسکرین (نوعی توری محافظ و با عبور رنگ در سوراخهای باز و بسته توری نقش دلخواه روی هر چه که بخواهیم چاپ می‌شود) یا فرآیند‌های مشابه چاپ می‌شوند خمیرهای مقاومتی و هدایتی متشکل از پودرهای فلزی در شکلی سازمان یافته روی بستر چاپ شده و در یک اجاق حرارت داده می‌شوند یک مزیت این است که می‌توان مقاوت‌ها را در کمتر از مقادیر مشخص شده ساخت و سپس بوسیله سایش یا تبخیر انتخابی توسط یک لیزر پالسی آنها را تنظیم کرده خازنهای کوچک سرامیکی را می‌توان همراه با مدارهای یکپارچه یا ترانزیستورهای منفرد در جای خود در الگوی اتصالات داخلی متصل کرد.

مزایای مجتمع سازی

ممکن است بنظر آید که ساخت مدارهای مجتمع شامل تعداد زیادی قطعه به هم متصل شده روی یک بستر si از جنبه‌های فن و اقتصادی مخاطره آمیز خواهد بود. در حالیکه حقیقت این است که روشهای نوین امکان انجام این کار را به صورت مطمئن و نسبتا کم هزینه فراهم ساخته‌اند، در بیشتر مواقع یک مدار کامل روی تراشه Si را می‌توان بسیار ارزانتر و مطمئن‌تر از یک مدار مشابه با استفاده از قطعات مجزا تولید کرد. دلیل اصلی این امر ساخت صدها مدار مشابه بطور همزمان روی پولک Si است این فرآیند تولید گروهی نامیده می‌شود.

علیرغم پیچیدگی و هزینه بالای مراحل ساخت برای یک پولک تعداد زیادی مدارهای مجتمع بدست آمده هزینه نهایی هر یک را بطور نسبی پایین می‌آورد. Ic امکان افزودن اقتصادی قطعات متعددی را دارا هستند، همچنین اطمینان پذیری نیز بهتر می‌شود زیرا ساخت تمام قطعات و اتصالات داخلی روی یک بستر محکم انجام شده و در نتیجه معایب ناشی از اتصالات سیم کاری به میزان بسیار زیادی کاهش می‌یابد، برخی از مزایای کوچک سازی مربوط به زمان پاسخ و سرعت انتقال یکسان بین مدارها است.

کاربرد

مدارهای پیچیده را می‌توان برای استفاده در سفینه فضایی ، کامپیوترهای بزگ و کاربردهای دیگری که استفاده از مجموعه بزرگی از قطعات مجزا در آنها غیر عملی است به میزان بسیار زیادی کوچک کرد یقینا عناصر مجزا نقش مهمی در توسعه مدارهای الکترونیکی داشته‌اند با این وجود امروزه بیشتر مدارها به جای استفاده از مجموعه عناصر منفرد روی یک تراشه Si ساخته می‌شود.
آیا می‌دانید IC ( آی سی) چیست؟ و چه انگیزه‌ای باعث اختراع IC شد؟

img/daneshnameh_up/3/39/ICs.jpg



حروف اختصاری IC از دو کلمه انگلیسی integrated circuit به معنی مدار مجتمع گرفته شده است. پیش از اخترا ع IC ،مدارهای الکترونیکی ازتعداد زیادی قطعه یا المان الکتریکی تشکیل می‌شدند. این مدارات فضای زیادی را اشغال می‌کردند و توان الکتریکی بالایی نیز مصرف می‌کردند. و این، امکان بوجود آمدن نقص و عیب در مدار را افزایش می‌داد. همچنین سرعت پایینی هم داشتند. IC ، تعداد زیادی عناصر الکتریکی را که بیشتر آنها ترانزیستور هستند، در یک فضای کوچک درون خود جای داده است و همین پدیده است که باعث شده امروزه دستگاه‌های الکترونیکی کاربرد چشمگیری در همه جا و در همه زمینه‌ها داشته باشند.

اموزش الکترونیک




خیلی از افرادی که لحیم کاری می کنند، این کار را بصورت اصولی انجام نمی دهند و با تکنیک ها و روش صحیح این کار آشنایی کافی ندارند.

در این پست سعی داریم تا حد اقل نکاتی که برای یک لحیم کاری خوب و تمیز نیاز است بدانیم را آموزش دهیم.

همانطور که قبلا در پست معرفی هویه توضیح دادیم، برای لحیم کاری به هویه، پایه هویه، سیم لحیم و در صورت نیاز روغن لحیم نازمندیم. یکی از نکاتی که خیلی روی کیفیت کار تاثیر می گذارد کیفیت سیم لحیم است. سیم لحیم آلیاژی از قلع و سرب است که در انواع مختلف سیم لحیم، درصد این دو عنصر در آلیاژ متفاوت است.

روی قرقره سیم لحیم  دو عدد دیده می شود، بطور مثال ۶۰/۴۰ این به آن معنا است که لحیم فوق دارای ۶۰ درصد قلع و ۴۰ درصد سرب می باشد. برای لحیم کاری قطعات الکترونیکی باید از سیم لحیمی استفاده شود که در صد قلع آن حدود ۶۰ باشد. دلیل آن این است که نقطه ذوب قلع کمتر است بنابراین برای ذوب آن به دماهای خیلی بالا نیازی نیست و این بخصوص در لحیم کاری نیمه هادی ها بر روی برد یک مزیت محسوب می شود چرا که درجه حرارت بالا میتواند باعث آسیب دیدن قطعات حساس و بخصوص نیمه هادی ها شود و حتی به فیبر مدار چاپی صدمه بزند. بهترین نوع سیم لحیم ، سیم لحیم ۶۳ درصد است که در بازار به همین نام یافت می شود .

برخی سیم های لحیم آغشته به مقدار کمی روغن لحیم و یا فلاکس هستند که نیاز به استفاده همزمان از روغن لحیم را نیز مرتفع می سازند.

soldering3 300x225 لحیم کاری

مراحل مهم برای شروع لحیم کاری:

۱)

پیش از هر چیز توجه به ایمنی مهم است. توجه داشته باشید که هویه بشدت داغ می شود و در صورت تماس با بدن شما میتواند باعث سوختگی شدیدی شود و همچنین در صورتی که در مجاورت اشیای قابل اشتعال قرار گیرد میتواند سبب آتش سوزی شود، بنابراین ضمن اینکه از پایه هویه مناسب استفاده می کنید، هنگام کار حواستان را خوب جمع کنید!

هرگز برای دید بهتر قطعه را حین لحیم کاری نزدیک صورتتان نبرید چرا که ممکن است حین ذوب شدن سیم لحیم، قطراتی از روغن آغشته به آن با دمای بسار بالا به اطراف پرتاب شود. ضمنا از استنشاق بخار های ساطح شده حین لحیم کاری جدا خودداری نموده، سعی کنید در مکانی لحیم کاری را انجام دهید که تهویه مناسبی داشته باشید.

۲)

هویه در صورتی درست کار می کند و میتواند گرما را به نقطه مورد نظر منتقل کند که سر آن تمیز باشد. در  صورتی که سر هویه تمیز نیست و یا اکسیده شده است، ابتدا با استفاده از اسفنج مخصوص یا در صورت نبود اسفنج با دستمال پارچه ای نمدار به سرعت آن را تمیز کنید. از تراشیدن سر هویه با تیغو یا سمباده زدن آن خودداری نمایید چرا که باعث چسبیدن سیم لحیم به آن شده و لحیم کاری را سخت می کند.

soldering5 300x198 لحیم کاری

سعی کنید اسفنج مخصوص را تهیه کنید و در پایه هویه خود قرار دهید تا در مواقع لزوم براحتی بتوانید از آن بهره گیرید.

۳)

ابتدا سطوحی را که میخواهید به هم لحیم کنید، خوب تمیز کنید، اگر قصد لحیم کاری قطعات الکترونیکی روی برد مدار چاپی یا برد سوراخدار را دارید، با یک سمباده نرم، محل های اتصال پشت برد را سمباده بزنید، با این کار لحیم خیلی راحت تر انجام می شود.

هر قطعه را برای لحیم کاری در جای مناسب خود بصورت فیزیکی قرار دهید و سعی کنید آن را در جای خود محکم کنید یا آن را با وسیله ای مثل یک انبر در محل مورد نظر نگه دارید. (اگر قطعات الکترونیکی را روی برد لحیم می کنید، میتوانید پس از عبور دادن پایه آنها از سوراخ برد، انتهای پایه قطعه را اندکی کج کنید تا قطعه در جای خود ثابت شود تا بتوانید به آسانی این کار را انجام دهید. این کار در قطعاتی که پایه های بلند دارند مناسب است) .

در لحیم کاری قطعات روی برد مدار چاپی نکته مهم دیگری که بهتر است رعایت شود ترتیب لحیم کاری است. اگر از قطعات با ارتفاع کمتر شروع کنید به مشکل نخواهد خورد. ابتدا قطعاتی مثل مقاومت که بصورت خوابیده روی برد نصب می شود را لحیم کنید، سپس سوکت آی سی یا خود آی سی ها و سپس خازن و ترانزیستور و …

در لحیم کاری ترانزیستور ها و آی سی ها (در صورتی که از سوکت آی سی استفاده نمی کنید) خیلی محتاطانه عمل کنید چرا که حرارت بیش از حد باعش خرابی قطعه می شود. پس از لحیم کردن هر پایه کمی صبر کنید تا قطعه خنک شود و سپس پایه دیگر آن را لحیم کنید. میتوانید برای اتلاف وقت تا خنک شدن آن، قطعه دیگری را لحیم کنید و مجددا برگردید به قطعه قبلی.

soldering6 300x250 لحیم کاری

۴)

هویه را در دستی که به آن مسلط هستید قرار داده و سیم لحیم را با دست دیگر بگیرید. وقتی دو قطعه را به یکدیگر لحیم می کنید٬ باید هویه را روی محل اتصال آن دو قرار دهید. هویه را چند ثانیه همان جا نگه داشته٬ سپس لحیم را زیر نوک هویه گذاشته و به وسیله هویه٬ سیم لحیم را به مدار چاپی فشار دهید. هویه را یک تا دو ثانیه در همین وضعیت نگه داشته و هر چقدر سیم لحیم نیاز بود وارد کنید. زمان مکث هویه ممکن است بر اساس نوع کار٬ موارد کاربرد و قطر لحیم متفاوت باشد. بنابراین لازم است که دستورالعمل را به دقت مطالعه کرده و تصاویر را بررسی کنید تا تصویری از نتیجه نهایی در ذهن داشته باشید. (مطابق تصویر زیر)

soldering7 300x122 لحیم کاری

۵)

این قسمت اهمیت زیادی دارد. اول سیل لحیم را خارج کرده و هویه را چند ثانیه دیگر همان جا نگه دارید. این باعث می شود که لحیم همچنان به ذوب شدن ادامه داده و اتصال به خوبی برقرار شود. سپس٬ می توانید هویه را خارج کنید. کل این فرآیند نباید بیشتر از ۵ ثانیه طول بکشد. در حالت عادی٬ ۳ تا ۴ ثانیه کافی است.

چند ثانیه صبر کرده و به لحیم دست نزنید. لحیم به سرعت سرد می شود اما حرکت دادن یا فوت کردن اتصال باعث خراب شدن آن می شود. یک اتصال نامرغوب لحیم ظاهری شبیه به اکسایش٬ بیش از حد تیره و دانه دانه دارد. همچنین ممکن است توپی از لحیم روی منطقه اتصال باقی بماند. یک اتصال خوب باید دارای ظاهر صاف و یکدست بوده و طرفین آن مقعر باشند. اتصال خوب شبیه یک توپ برآمده نخواهد بود٬ بلکه ظاهری مسطح خواهد داشت.

______________________________________________________

لحیم زدایی:

در مقابل لحیم کاری، عملیات لحیم زدایی نیز مورد استفاده می باشد که برای باز کردن قطعه ای از روی برد یا جدا کردن دو قطعه لحیم شده از یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

برای این کار باید ابتدا محل لحیم شده را با قرار دادن نوک هویه داغ کنیم تا سیم لحیم ذوب شود و سپس به کمک ابزاری بنام “قلع کِش”، سیم لحیم ذوب شده را از قطعات جدا کنیم. پس از انجام این کار میتوان قطعات را به سادگی از هم جدا نمود.

همچنین در قطعات smd که قطعات روی برد چسبانده می شوند، برای این کار از هیتر استفاده می شود. هیتر ابزاری است که هوای داغ با درجه حرارت بالا و البته قابل تنظیم را از خروجی خود می دمد.

انواع مختلفی از قلع کش در بازار وجود دارد:

۱) مکنده لحیم:

مانند یک سرنگ عمل کرده و با فعال کردن آن برای یک لحظه هوا را با فشار زیاد از نوک باریک خود به داخل می کشد و قلع ذوب شده را به داخل محفظه خود می کشد( به مانند یک پمپ از طریق ایجاد فشار خلأ٬ لحیم را از روی سطوح برمی دارد) .

در صورتی که قصد خرید یکی از این قلع کش ها ( یا همان مکنده قلع) را دارید، در خرید آن دقت کنید که نوک آن حتما از نوع نسوز باشد، چرا که در لحظه مکش نوک قلع کش با نوک هویه برای چند لحظه تماس پیدا می کند و در صورتی که نوک قلع کش از نوع نسوز با کیفیت مناسب نباشد، پس از چند بار استفاده، عملا دیگر بدردتان نخواهد خورد!

soldering8 300x52 لحیم کاری

۲)فتیله لحیم

فتیله لحیم یک مس بافته شده است که لحیم های قدیمی به آن می چسبند. فتیله لحیم از مکنده لحیم گران تر بوده و یک وسیله مصرفی است. بنبراین٬ توصیه نمی کنم که از آن استفاده کنید. با این حال٬ در برخی از کارها استفاده از فتیله بهتر است زیرا حاصل کار بسیار تمیزتر درمی آید. هر دو ابزار لحیم زدایی دارای نقاط قوت خاص خود هستند و تفاوتشان این است که در هر کار خاص باید از یکی از آن ها استفاده کنید. برخورداری از محیط لحیم کاری تمیز از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا باعث کسب بهترین نتیجه شده و میزان خطر را به حداقل می رساند.

soldering9 300x263 لحیم کاری

دانلود این راهنما در قالب فایل PDF :

دانلود راهنمای لحیم کاری PDF

یک کتاب خوب در زمینه ساخت واکی تاکی با برد بالای 300 متر برای شما آماده کرده ایم ، این کتاب با فرمت پی دی اف می باشد و حاوی توضیحات فارسی و مدار و مشخصات مدار می باشد ، برای ساخت این مدار باید در حد مبتدی الکترونیک بلد باشید و قالب بیسیم را نیز باید خودتان به سلیقه خودتان طراحی کنید .


 ساخت بیسیم واکی تاکی


نوع کتاب : pdf

حجم : 100 کیلوبایت



بی شک ادوبی فتوشاپ قدرتمندترین نرم افزار در زمینه عکس و گرافیک می باشد که شما هم حتماً با آن کار کرده اید و با آن آشنایی دارید. کتابی که آماده شده کتابی جامع و کامل در زمینه آموزش این نرم افزار قدرتمند می باشد. این کتاب شامل هفت فصل و ۱۹۰ صفحه میشود و در سطح مبتدی به آموزش فتوشاپ و برخی از ترفندهای استفاده از آن می پردازد. این کتاب با فرمت پی دی اف بوده و هم اکنون از ادامه مطلب سایت فوردانلودز آماده دریافت است.

سایت فوردانلودز | www.4downloads.ir


 


size حجم کل : 4.8 مگابایت
pass رمز فایل در صورت نیاز : www.4downloads.ir


 دانلود مستقیم کتاب آموزش کار با حروف ابجد, دانلود مستقیم و رایگان کتاب آموزش کار با حروف ابجد, دانلود رایگان کتاب آموزش کار با حروف ابجد, دانلود جدیدترین نسخه  دانلود سری جدید  دانلود نسخه جدید کتاب آموزش کار با حروف ابجد, دانلود نسخه موبایل کتاب آموزش کار با حروف ابجد

دانلود در ادامه مطلب

برای دانلود باید حتما روی عکس کلیک چپ کنید 

منبع : آی آر پی دی اف 

حجم کتاب : 50 کیلو بایت

نمایش تصویر در وضیعت عادی


دانلود کتاب طالع بینی مردان دانلود کتاب طالع بینی زنان دانلود کتاب طالع بینی جدید مردانه دانلود کتاب طالع بینی هندی زنان دانلود کی جالب  دانلود مستقیم  دانلود مستقیم و رایگان کتاب طالع بینی, دانلود رایگان کتاب طالع بینی

دانلود در ادامه مطلب

 

 حجم کتاب : 700 کیلو بایت

نوع کتاب : پی دی اف

دانلود با لینک غیر مستقیم از سایت آی آر پی دی اف

نمایش تصویر در وضیعت عادی




غارهای ثبت شده ایران

غارهای ثبت شده ایران

http://www.irancaves.com/fa/registeredcaves.aspx




اولین غار کشف شده قزوین



موقعیت :

استان قزوین، پنج کیلومتری جنوب غربی روستای "گشنه رود" از توابع بخش "رودبار شهرستان"



 

 

نوع غار : کشف شده

نام (های) غار : ولی

 Vali : نام فارسی غار بصورت لاتین

برای دریافت اطلاعات کامل، از طریق پست الکترونیکی با سایت تماس حاصل فرمایید

 36˚ 34' : (N)  عرض جغرافیایی دهانه غار

 49˚ 52' : (E)  طول جغرافیایی دهانه غار

ارتفاع دهانه اصلی از سطح دریا : برای دریافت اطلاعات کامل، از طریق پست الکترونیکی با سایت تماس حاصل فرمایید

تعداد دهانه غار : 1 دهانه

استان : قزوین

نزدیکترین شهر : قزوین

نزدیکترین روستا : روستای گودر و روستای گشنه رود

نشانی محل غار : 50 کیلومتری شمال شهر قزوین، از طریق روستای آلولک، کماسر، کاکوهستان، طهمورث آباد و گشنه رود. غار در سه کیلومتری آبادی گودر و 5 کیلومتری روستای گشنه رود واقع است. نام نزدیکترین کوه به غار، انگول است.

توضیحاتی درباره نوع غار : غار ولی در اثر انحلال سنگهای آهکی سازند روته تشکیل شده و به سن حدود 250 میلیون سال و متعلق به دوره پرمین و دوران اول زمین شناسی است.

شرحی از پیمایش و ابزار مورد نیاز : غار دارای یک تالار اصلی به مساحت حدود یکصد متر مربع و ارتفاع بیست متر و همچنین چند تالار کوچک در اطراف تالار اصلی است

جانداران داخل غار : داخل غار دارای خفاش و حشرات کوچک در نزدیکی دهانه

کشفیات درون غار (اشیاء یا ابزار تاریخی، استخوان انسان یا جانور، ...) : سفال

توضیحات دیگر : دهانه غار رو به شمال و بصورت شکافی به طول 2 متر و عرض نیم متر است. اطراف غار نسبتا پر از درخت و بوته است.

 

 

مشخصات ارسال کننده :

 

نام ارسال کننده : علیرضا

نام خانوادگی ارسال کننده : بلاغی

شهر : قزوین

تاریخ ثبت غار : 18/12/1388







غار سفید آب






 موقعیت :

استان قزوین، 4 کیلومتری شمال روستای سفید آب، کوه سفید چشمه



 

 

نوع غار : کشف شده

نام (های) غار : سفید آب

 Sefid Aab : نام فارسی غار بصورت لاتین

برای دریافت اطلاعات کامل، از طریق پست الکترونیکی با سایت تماس حاصل فرمایید

 36˚ 34' : (N)  عرض جغرافیایی دهانه غار

 50˚ 20' : (E)  طول جغرافیایی دهانه غار

ارتفاع دهانه اصلی از سطح دریا : برای دریافت اطلاعات کامل، از طریق پست الکترونیکی با سایت تماس حاصل فرمایید

تعداد دهانه غار : 1 دهانه

استان : قزوین

نزدیکترین شهر : قزوین

نزدیکترین روستا : سفید آب

نشانی محل غار : بخش رودبار شهرستان قزوین، قزوین بطرف الموت، عبور از روستاهای رجایی دشت، وشته، یارود و سفید آب، غار در حدود یک کیلومتری شمال روستای سفید آب قرار دارد (شمال کوه سفید چشمه و شرق کوه زنگار)

طول غار : حدود 100 متر

توضیحاتی درباره نوع غار : غار آهکی است که در اثر نفوذ آبهای سطحی و انحلال سنگهای آهکی در محل گسل تشکیل شده است. سنگهای غار شامل سنگهای آهکی و رسی تیره رنگ سازند روته به سن پرمین می باشند. وجود آب، استالاگمیتها و بافتهای گل کلمی در سطوح سنگ و دیواره ها حاکی از عمل انحلال توسط آب بوده و شکل راهروها که اکثرا حالت شکافی بوده و در آنها قطعات خرد شده و فرو ریخته سنگهای دیواره ها نیز نشانگر عملکرد گسل در این سازند و غار سفید آب می باشد. قدمت غار 290 تا 250 میلیون سال (دوره پرمین از دوران پالئوزوئیک)

شرحی از پیمایش و ابزار مورد نیاز : غار بصورت شکافی و طویل به طول بیش از یکصد متر و عرض کمتر از نیم متر تا بیش از دو متر است

جانداران داخل غار : حشرات کوچک، خفاش

کشفیات درون غار (اشیاء یا ابزار تاریخی، استخوان انسان یا جانور، ...) : سفال

توضیحات دیگر : دهانه غار به سمت غرب و به شکل شکاف در زیر سنگهای آهکی خاکستری رنگ می باشد، به ارتفاع یک متر و عرض نیم متر.

 

 

مشخصات ارسال کننده :

 

نام ارسال کننده : علیرضا

نام خانوادگی ارسال کننده : بلاغی

شهر : قزوین

تاریخ ثبت غار : 22/12/1388

 

 



 



غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی

غار سفید آب - قزوین - عکس از هادی جمشیدی



 

 

 



منبع :http://www.irancaves.com ار سفیدآب به عنوان یکی از غارهای زیبایی الموت قزوین واقع در روستای سفیدآب می باشد که متاسفانه به علت کمبود امکانات از قبیل نداشتن جاده و دسترسی اسان به این مکان فوق العاده ناشناخته مانده است که امید است به کمک شما بتوانیم در شناختن هر چه بیشتراین مکان به دیگر دانش پژوهان موفق باشیم.

 





فلزیاب چیست؟


فلزیاب چیست؟ 

دستگاه فلزیاب وسیله ایست برای پیدا کردن اجسام فلزی مخفی شده درون زمین دیوار یا مواد دیگر. 



فلزیاب چگونه کار می کند؟ 

دستگاه فلزیاب یک میدان مغناطیسی در اطراف دیسک جستجوگر خود ایجاد می کند. در زمانی که جسم فلزی در محدوده میدان مغناطیسی قرار گیرد شدت میدان مغناطیسی تغییر یافته ودستگاه فلزیاب با احساس این تغییرات متوجه وجود فلز در اطراف دیسک خود می شود و آنرا آشکار می کند. هر چه شدت میدان مغناطیسی تولید شده توسط دستگاه بیشتر باشد عمق کشف فلز بیشتر خواهد شد. لازم به ذکر است که عمق کاوش توسط فلزیاب با توجه به جنس فلز اندازه و شکل فلز تغییر می کند(کمتر یا بیشتر می شود) 

انواع معمول فلزیاب: 

۱- فلزیاب های تفریحی:(VLF) 
این نوع فلزیاب ها معمولا خیلی سبک و کم حجم بوده و دیسک آنها کوچک(دیسک استاندارد آنها ۲۵ سانتی متر)است وعمق کاوش فلز آنها نیز معمولا کمتر از یک متر است. یعنی این که یک فلز مربع شکل به اندازه ۱متر در ۱متر را حداکثر از فاصله یک متری می توانند پیدا کند. فلزیاب های تفریحی برای کشف فلزات در سطح خاک طراحی شده اند. این نوع فلزیاب ها دارای صفحه نمایشگری دیجیتالی و پیشرفته هستند. فلزیاب های تفریحی که دارای نمایشگر دیجیتالی می باشند قدرت تفکیکی برابر با ۸۰ درصد دارند. یعنی فقط می توانند فلزات آهنی را از فلزات غیرآهنی با دقت ۸۰ درصد جدا کنند نمونه هایی از این مدل را در زیر میبینید.XLT ,DFX ,Explorer , Garrett ,GP-extremeووووووو

۲- فلزیاب های حرفه ای:(PI) 
فلزیاب های حرفه ای دارای قدرت بسیار بیشتری نسبت به دیگر فلزیاب ها هستند. فلزیاب های حرفه ای دارای وزن سنگینی هستند زیرا در آنها به دلیل مصرف زیاد برق از باتری های اسیدی شبیه موتورسیکلت استفاده شده. و معمولا خود دستگاه یا باتری آنها یا هر دوی آنها به کمر شخص بسته می شود. فلزیاب های حرفه ای قدرت تفکیک ندارند و نمی توانند فلزات آهنی را از غیر آهنی جدا کنند و هر فلز یا آلیاژی را ببینند آشکار می کنند. فلزیاب های حرفه ای صفحه نمایشگر یا مانیتور ندارند و بسیار ساده می باشند. 

۳- فلزیاب های صنعتی: 
از فلزیاب های صنعتی در صنایع مختلف مانند فرش ماشینی-چوب بری و صنایع بسته بندی و کارخانه جات استفاده می شود. 

۴- فلزیاب های فرستنده وگیرنده:(TR) 
فلزیاب های فرستنده - گیرنده از یک دیسک فرستنده در جلو و یک دیسک گیرنده در عقب دستگاه که معمولا به شکل مربع هستند تشکیل شده اند. این نوع فلزیاب ها قدرت تفکیک ندارند و فقط برای کشف فلزات بزرگ مانند لوله های آب و توده های بزرگ فلزی طراحی شده اند و به آنها گاهی انبوه یاب گفته می شود. کار کردن با این فلزیاب ها مشکل بوده و به دلیل دشوار بودن تنظیمدستگاه- خطای زیاد - گم کردن هدف - خطا در تعیین محل دقیق فلز - از استقبال عمومی برخوردار نبوده. 

اخطار: 

ازآنجایی که فلزیاب در کشور ما صنعتی تازه و بی سابقه است و اخبار و اطلاعات فنی درباره آن کم می باشد به همین دلیل اکثر خریداران اطلاع کافی از سیستم های مختلف و کارایی آنها را ندارند و این مشکل زمینه سواستفاده و کلاه برداری بعضی شرکتها را فراهم کرده بطوریکه در چند سال اخیر مشاهده شده دستگاه هایی مانند ولت متر - مولتی متر- فرکانس متر- تسترکابل و غیره را با تهیه کاتالوگهای دروغی و جعلی با عنوان فلزیاب و معدن یاب به افراد مختلف فروخته اند. دربالانام بعضی از آنها را ذ کرکرده ام. بسیار مراقب باشید. 

چند نکته: 

تفکیک در دستگاه های فلزیاب: 

به امکان تشخیص جنس فلز بوسیله فلزیاب تفکیک گفته می شود. 
اما ببینیم یک فلزیاب پیشرفته چه جنس فلزی را تفکیک می کند: 
گروه اول فلزاتی که خاصیت مغناطیس شونده دارند مانند آهن - فولاد -چدن. که بطور کل به این گروه فلزات آهنی می گویند. 
گروه دوم فلزاتی که خاصیت مغناطیس شونده ندارند و غیر الکترومغناطیس هستند مانند سرب - قلع - نقره - مس - طلا - برنز - برنج - آلومینیوم-مفرغ که بطور کل به این گروه فلزات غیر آهنی می گویند. 

توجه: 

یک فلزیاب دارای قدرت تفکیک فقط می تواند بگوید فلز زیر خاک آهن است یا غیر آهن آن هم با دقت ۸۰ درصد یک فلزیاب دارای قدرت تفکیک حتی نوع پیشرفته آن نمی تواند بگوید فلز زیر خاک طلا یا نقره است پس فریب تبلیغات را نخورید. 
عمق کاوش: 
عمق کاوش مهمترین نگرانی استفاده کنندگان از دستگاه فلزیاب است بطور کلی عمق کاوش به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهمترین آنها عبارتند از : 
۱- قدرت دستگاه - که به نوع دستگاه و مدار الکترونیک آن بستگی دارد. 
۲- اندازه فلز- هر چه فلز بزرگتر باشد در عمق بیشتری قابل کشف است. 
۳- جنس فلز- حساسیت دستگاه ها نسبت به فلزات مختلف متفاوت است بطوریکه مقدار مشخصی از چند فلز مختلف در عمق های متفاوتی قابل کشف است. 
۴- تکنولوژی ساخت و جنس سیم پیچ دیسک جستجوگر- در ساخت دیسک های فلزیاب از فنون و آلیاژهای مختلفی استفاده می شود بعضی از دیسک های جدید عمق کاوش را تا ۳۰ درصد افزایش می دهند. 
۶- شکل فلز- عمق کاوش برای اشکال مختلف اجسام فرق می کند. 
۷- جنس زمین و خاک - در زمین های سنگی و سنگلاخی عمق کاوش کمتر است. 

فلزیاب چگونه کار می‌کند؟ 

با گفتن کلمه فلزیاب، شما عکس‌العمل‌های متفاوتی از مردم خواهید دید. عده‌ای به جستجوی طلا در یک معبد قدیمی و عده‌ای به امنیت فرودگاه‌ها در پیدا کردن اسلحه تروریست‌ها فکر خواهند کرد و اگر شما در حال ساخت و تعمیر یک ساختمان قدیمی هستید، ممکن است به یافتن لوله‌ها و کابلهای قدیمی زیر خاک فکر کنید. حقیقت این است که همه این سناریوها معتبر هستند. فلزیاب‌ها اکنون وارد بخشی از زندگی ما شده‌اند. آنها در فرودگاه‌ها، ساختمانهای اداری و زندانها بکار می‌روند تا کسی نتواند با اسلحه وارد این مکانها شود. در این بخش ما درباره فلزیاب‌ها و فن‌آوری بکاررفته در آنها بحث خواهیم کرد. 

اجزاء فلزیاب عبارتند از: 

1- دستگیره تعادل (اختیاری): جهت حفظ تعادل دستگاه بهنگام جلو و عقب بردن آن بکار می رود. 
2- جعبه کنترل: شامل مدارات کنترلی، سیستم سخنگو، باطری و ریزپردازنده است. 
3- میله: جعبه کنترل را به سیم‌پیچ وصل می‌کند تا شما بتوانید سیستم را بدون خم‌شدن بکار برید. 
4- آنتن: بخشی است که وجود فلز را حس می‌کند. 

همچنین بسیاری از این دستگاه‌ها یک گوشی متصل به سیستم سخنگو و یک صفحه نمایش کوچک هم دارند. کار با فلزیاب ساده است. وقتی دستگاه را روشن کردید ، قسمت سیم‌پیچ آن را به آرامی روی منطقه‌ای که می‌خواهید جستجو کنید، بطرف جلو و عقب حرکت دهید. هنگامی که شما از روی یک فلز عبور می‌کنید، دستگاه یک علامت صوتی می‌فرستد. فلزیابهای پیشرفته نوع فلز و عمقی که فلز در آنجا قرار دارد را توسط صفحه نمایش کوچک،‌ نمایش می‌دهند. 

فلزیابها از سه نوع تکنولوژی استفاده می‌کنند: 
- فرکانس بسیار پائین 
- القاء پالسی 
- نوسان‌ساز یکنواخت 
در ادامه ما نگاهی به هر سه نوع تکنولوژی بکاررفته خواهیم انداخت. 

روش فرکانس بسیار پائین: 
این روش رایج ترین تکنولوژی فلزیابی است. در این نوع فلزیابها 2 نوع سیم‌پیچ مجزا وجود دارد: 
1- سیم‌پیچ فرستنده: این سیم‌پیچ حلقه بیرونی است و جریان برق با فرکانس 6/6 کیلوهرتز در آن جریان دارد. 
2- سیم‌پیچ گیرنده: این سیم‌پیچ حلقه درونی است. این سیم بعنوان آنتن گیرنده رفتار می‌کند. 

جریانی که از سیم‌پیچ فرستنده عبور می‌کند، یک میدان الکترومغناطیسی به سمت پائین ایجاد می‌کند. فلزاتی که در این میدان قرار می‌گیرند، بخاطر خاصیت القاء الکترومغناطیسی از خود میدان مغناطیسی ضعیفی تولید می‌کنند. سیم‌پیچ گیرنده این سیگنالها را دریافت می‌کند و پس از تقویت به جعبه کنترل می‌دهد تا سیگنالها در آنجا تجزیه و تحلیل شوند. فلزیاب بطور تقریبی باتوجه به قوی یا ضعیف بودن میدان القایی می‌تواند تشخیص دهد که فلز در چه عمقی از زمین قرار دارد. 

این فلزیاب از کجا جنس فلز را تشخیص می‌دهد؟ 
فلزیاب از اختلاف فاز فرکانس سیم‌پیچ فرستنده و گیرنده به نوع فلز پی‌می‌برد. چون فلزات مختلف مثل آهن و طلا اختلاف فازهای متفاوتی ( بهنگام القاء ) تولید می‌کنند و به این ترتیب فلزیاب می‌تواند بطور تقریبی نوع فلز مدفون‌شده را تشخیص دهد. 

روش القاء پالس: 
در این روش از یک یا چند سیم‌پیچ مشترکاً بعنوان فرستنده و گیرنده استفاده می‌شود. در این فن‌آوری با ارسال پالسهای کوتاه ولی قوی، میدان مغناطیسی شدیدی در جهت پایین ( زمین ) و بلافاصله در جهت عکس تولید می‌شود. این تغییر جهت میدان مغناطیسی باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی القایی در فلز بطرف بالا می‌شود. سپس سیستم کنترلی باز به سرعت یک پالس دیگر می‌فرستند تا میدان مغناطیسی فرستنده، میدان القایی فلز را شکار کند! این نوع سیستم‌ها در تشخیص جنس فلز ضعیف عمل می‌کنند ولی برای استفاده در مکانهایی که رسانایی بالا دارند مثل زمین‌های نمکی، خیس و حتی در اعماق زیاد به خوبی جواب می‌دهند. 

در Gateهای ورودی درب فرودگاه ها از این فن آوری ( روش القاء پالس ) برای یافتن اشیاء فلزی همراه مسافران پرواز استفاده می کنند تا دیگر حادثه ای شبیه 11 سپتامبر رخ ندهد. ! 

روش نوسان‌ساز یکنواخت: 
در این نوع دستگاه‌ها از دو سیم‌پیچ، یک سیم‌پیچ بزرگ در آنتن و یک سیم‌پیچ کوچک در داخل جعبه کنترلی استفاده می کند. هر سیم‌پیچ به یک تولیدکننده ارتعاش که هزاران پالس در هرثانیه تولید می‌کند، وصل است. اختلاف فرکانس تولیدی در سیم پیچ بزرگ و کوچک مقدار ثابتی است. با عبور سیم پیچ بزرگ از روی فلز ، میدان القایی در فلز ایجاد می‌شود . با تداخل میدان القایی با میدان سیم پیچ بزرگ، اختلاف فرکانس بین سیم‌پیچ کوچک و بزرگ تغییر می کند ، سپس این اختلاف فرکانس توسط سیستم شنیداری به بوق‌هایی تبدیل می‌شود و فرد متوجه می شود که زیر خاک ، فلزی وجود دارد. 

این روش کم‌هزینه‌ترین روش است ولی توانایی دو سیستم قبلی زا در شناسایی نوع و عمق فلز ندارد. 

گنج‌های دفن‌شده: 
فلزیابها، ابزار خوبی برای یافتن اشیاء زیر خاک هستند. اغلب این فلزیابها قادرند در عمق بین 20 تا 30 سانتی‌متری نوع فلز را شناسایی کنند. فلزیابهای پیشرفته همچنین قادرند اندازه فلز مدفون‌شده مثلاً سکه کوچک یا بزرگ را از هم تشخیص دهند. 

علاوه بر استفاده تفریحی، فلزیابها کاربردهای فراوانی دارند. از فلزیاب‌ها در امنیت فرودگاه‌ها، زندانها، موزه‌ها، کشف میادین مین و بسیاری مکانهای دیگر استفاده می‌شوند.

منبع: باستان شناسان


تله ها اکثرا از خاک و سنگ تشکیل شدن و سنگهای بزرگ و ریزشی در ایران بیشتر دیده شده.البته تله های دیگری هم هستن اما اینا بیشتر دیده شدن.

مورد اول :


سنگی که نوک دارد به وسط اون سه تا سنگ اشاره میکنه و متمایل به سمت پایین و زیر سنگها اشاره داره..سنگ بزرگتر در سمت راست زیرش سنگهایی شبیه پایه بود و کلا اون سه تا سنگ روی خاکی دستریزو قابل ریزش قرار داده شده و زیرشان هم مخلوط خاک و ماسه بود که در اینجا طرف چون از بالا حفاری کنی میشه خنثیش کرد تا حدودی.اما اگر از بقل کنده بشه و اول نشانه رو ببینی و بری بسمت جلو راحت کشته میشه.چون باید برای جلو رفتن خالی کرد که میشه زیر اون سنگا و راحت میاد روش و میمیره.

کلا تله ها رو با خیلی محتاطانه میشه رفع و رجوع کرد.مثلا در اینمورد اگر از زیر میرفت میمرد اما چون از بالا دیگه دیده خطرش خییلی کمتر شده و سنگ رو دیگه دیده.
سنگ بزرگتر حدود 500-600 کیلویی میشد سنگای سمت چپ هم حوددا نصف وزن سنگ بزرگه. [تصویر:  OcRm1.jpg]

اولین تله که بیشتر در غارها استفاده میشده است تله دوراهی است که ترتیب عمل انها بدین شکل است که راه شماره 1 که راه اصلی است در بین راه تله ریزشی از پایین دارد که غیر قابل خنثی کردن است پس راه عبور چگونه است ؟بدین شکل است که از راه شماره 2 که راهی بن بست است وارد می شویم این راه معمولا تله کوچکی دارد از قبیل گودالی استتار شده که قابل خنثی کردن میباشد که پس از این تله به صورتی است که به زیر راه شماره 1 ادامه پیدا میکندکه اینجا ست که باید تله راه شماره 1 بازدن جک یا شمع ساختمانی یا اگر امکانش بود با چیدن سنگ ایمن کنیم و بعد برگشته و با عبور از راه شماره 1 به مقصود برسیم .راستی راه شماره 2 اکثرا دارای سرباری و در انتها بن بست میباشند.

[تصویر:  26twgzlukkw96r0ocval_thumb.jpg]